บทสุดท้าย
นอกจากไปเข้าคูหา
ประชาชนทำอะไรได้บ้าง?

บัตรเลือกตั้ง มีพลังกว่ากระสุนปืน
The ballot is stronger than the bullet.
- Abraham Lincoln

1. ช่วยกันชักชวนคนอื่นไปเลือกตั้ง

การไปลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง เป็นทั้งสิทธิและหน้าที่ของประชาชน การเลือกตั้งอาจไม่ได้แก้ปัญหาได้ทุกเรื่องแต่ก็เป็นโอกาสสำคัญที่จะได้บอกว่า ประชาชนต้องการอะไร ไปลงคะแนนกันเยอะๆ และช่วยกันชักชวน พ่อ แม่ พี่ น้อง เพื่อนฝูงทุกคนไปลงคะแนนกันให้มากที่สุดนะ

2. ช่วยกันบอกต่อความรู้

ระบบการเลือกตั้งตามรัฐธรรมนูญ 2560 ยังเป็นของใหม่สำหรับประเทศไทย หลายคนก็ยังไม่เข้าใจ หากใครอ่านแล้วศึกษาแล้ว พอเข้าใจ ช่วยกันบอกต่อ อธิบายให้ พ่อ แม่ พี่ น้องเพื่อนฝูงเข้า ใจเหมือนกัน และไปลงคะแนนได้ถูกต้องตามกติกาใหม่ด้วยนะ

3. ช่วยกันตั้งคำถามกับนักการเมือง

ช่วงใกล้เลือกตั้งผู้สมัคร ส.ส. จะลงพื้นที่พบปะประชาชนเพื่อหาเสียง ในช่วงเวลาแบบนี้ ถ้ามีเรื่องอะไรที่เราอยากเห็นปัญหาไหนที่อยากแก้ไขช่วยกันตั้งคำถามและขอให้นักการเมืองที่มาหาเสียงเก็บเอาไปออกเป็นนโยบายด้วย ถ้าเขาได้เป็น ส.ส.แล้วเราก็ต้องช่วยกันทวงถามให้ทำตามที่เขาสัญญาไว้ด้วยนะ

4. ช่วยกันจับตาการเอาเปรียบคู่แข่ง

เรากำลังจะมีเลือกตั้ง ทั้งๆ ที่รัฐบาลของ คสช. ยังอยู่ในอำนาจแถมตั้งพรรคการเมืองมาลงสนามแข่งเองด้วย ประชาชนต้องช่วยกันดูว่า พรรคการเมืองของ คสช. เอาเปรียบคู่แข่งบ้างหรือไม่ เช่น ได้ติดป้ายในตำแหน่งที่ดีกว่า เวลาหาเสียงมากกว่า ใช้ทรัพยากรของราชการในการหาเสียง ฯลฯ หรือพรรคการเมืองคู่แข่งถูกเอาเปรียบบ้างหรือไม่ เช่น ถูกห้ามทำกิจกรรมทางการเมือง ถูกตั้งข้อหาดำเนินคดี ถูกทหาร-ตำรวจกดดันระหว่างการหาเสียง ฯลฯ

5. ช่วยกันจับตาการโกงเลือกตั้ง

วงก่อนเลือกตั้งหากประชาชนพบเห็นการโกง เช่น การซื้อเสียงขายเสียง เป็นหน้าที่ต้องช่วยกันให้ข้อมูลเพื่อเปิดโปงการโกง ในวันเลือกตั้ง นอกจากเดินไปคูหาเพื่อลงคะแนนเสียงแล้ว ประชาชนยังสามารถช่วยกันสังเกตการณ์ได้ว่า มีการโกงเลือกตั้ง หรือทำผิดกฎหมายเลือกตั้ง หรือมีการติดป้ายหาเสียงบริเวณคูหา มีการถ่ายภาพบัตรเลือกตั้งที่ลงคะแนนแล้ว รวมทั้งระหว่างการนับคะแนน ประชาชนสามารถไปติดตามดูได้ว่าการนับคะแนนเป็นไปอย่างโปร่งใสหรือไม่